شوری آب و خاک در ایران یکی از مشکلات عمده در کشاورزی است که رشد و نمو و عملکرد گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. برای مطالعه اثرات فیزیولوژیکی شوری (کلرید سدیم) بر روی نهال های دوساله زیتون، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل در پایه کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال 1382 انجام شد. فاکتور اصلی تیمار کلرید سدیم در چهار سطح (0، 50، 100 و 150 میلی مول در لیتر) تهیه گردید. سه رقم نهال ریشه دار شده زیتون به نامهای میشن، مانزانیلا و زرد بعنوان فاکتور فرعی کاشته شدند و با محلولهای مختلف شوری آبیاری گردیدند. نهالها پس از یکسال کف بر شده و وزن تر، خشک و سطح برگ آنها و همچنین غلظت پتاسیم و سدیم اندازه گیری شد. مقدار فتوسنتز و شدت تعرق توسط دستگاه فتوسنتز سنج اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش درجه شوری، خصوصیات رشد و نموی شامل وزن تر برگها، ارتفاع و سطح برگ در هر سه رقم زیتون کاهش یافت ولی مقدار کاهش رشد در ارقام مختلف تفاوت زیادی داشت بطوریکه که بیشترین کاهش رشد در رقم زرد و کمترین کاهش رشد در رقم میشن مشاهده گردید. در این آزمایش رقم زرد کمترین و میشن بیشترین سطح برگ را داشتند. سطوح شوری بالا مقدار فتوسنتز را بطور معنی داری کاهش داد. شدت کاهش فتوسنتز در رقم زرد از همه بیشتر (حداقل 1mmol.m.-2s-1) و در رقم میشن از همه کمتر (حداقل (1.8mmol.m-2.s-1 در تیمار کلرید سدیم 150 میلی مول بود. هدایت روزنه ای نیز با افزایش شوری بطور معنی داری کاهش یافت. نهالهای جوان ارقام مانزانیلا و زرد بعد از 2 ماه از اعمال تیمارهای شوری، سوختگی حاشیه برگ را در تیمار کلرید سدیم 150 میلی مول نشان دادند. حداکثر غلظت سدیم در رقم مانزانیلا (30 میلی گرم در گرم) و حداقل آن در رقم میشن (16 میلی گرم در گرم) در تیمار کلرید سدیم 150 میلی مول بود. با افزایش غلظت کلرید سدیم در محلول، غلظت سدیم در برگها در رقم میشن در حدود 78 درصد، در ارقام مانزانیلا و زرد 83 درصد افزایش یافت. بین ارقام نیز تفاوت معنی داری از لحاظ تجمع سدیم دیده شد. یک رابطه خطی مثبتی بین فتوسنتز و نسبت K/Na بدست آمد و نشان داد که کاهش مقدار پتاسیم در اثر کاهش جذب و یا کاهش نسبت K/Na، تاثیر عمده ای در کاهش فتوسنتز دارد. کاهش نسبت K/Na، سطح برگ و شدت فتوسنتز از مهمترین فرایندهای فیزیولوژیکی در سطوح شوری زیاد بودند که فرایندهای متابولیکی گیاه را تغییر داده و کاهش رشد و مسمومیت را ایجاد نمودند. رقم میشن به عنوان رقم متحمل به شوری تا هدایت الکتریکی dS/m 15 و با غلظت 150 میلی مول در لیتر در مرحله نهالی مقاومت داشت.

در تقاطع­­های راست گوشه سه شاخه یا چهار شاخه کانال­های روباز، مطالعه جدایی جریان بسیار حائز اهمیت می­باشد. برخی پارامترهای موثر در این زمینه نسبت دبی ورودی و عمق جریان می­باشد که در این تحقیق تاثیر نسبت دبی ورودی و نسبت ارتفاع سرریزها (عمق جریان) در الگوی جریان و ابعاد ناحیه جداشدگی به صورت عددی شبیه­سازی شده است. بررسی نتایج مدل عددی نشان داد که مدل k-ω بیشترین مطابقت را با نتایج آزمایشگاهی دارد، به طوریکه میزان خطای شبیه­سازی کمتر از 20% بود. ابعاد ناحیه جداشدگی در کانال­­های اصلی و فرعی با نسبت دبی ورودی رابطه مستقیم داشت. همچنین با افزایش ارتفاع سرریزهای خروجی، عمق جریان افزایش یافت و منجر به کاهش ابعاد ناحیه جداشدگی شد. مطابق نتایج عددی، ابعاد ناحیه جداشدگی در راستای قائم از کف کانال به سطح آب افزایش یافت، به­طوری­که برای نسبت دبی 6/0 و نسبت ارتفاع سرریز 377/0، طول ناحیه جداشدگی در کف کانال، فاصله 1/0 متر از کف و در سطح آب به ترتیب در حدود 60 سانتیمتر، 75 سانتیمتر و 85 سانتیمتر بود. بنابراین از سطح آب به سمت کف کانال طول ناحیه جداشدگی در حدود 29% کاهش یافت.

شوری یکی از تنش های محیطی است که سبب اختلال در جذب یون های ضروری و درنتیجه محدودیت در رشد گیاهان می-شود. کاهش رشد یک نوع سازگاری برای زنده ماندن گیاه در شرایط تنش است. در سالیان اخیر ماده آلی بیوچار به دلیل کاربرد آن در اصلاح خاک بسیار موردتوجه قرار گرفته است. به منظور بررسی تأثیر بیوچار بر خصوصیات رشدی، غلظت سدیم و پتاسیم گیاه مرزه تابستانه (Satureja hortensis L. ) آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ماده آلی بیوچار در سه سطح (0، 1 و 2 درصد وزنی خاک هر گلدان) و آبیاری با آب شور در 3 سطح شوری (0، 40، 80 میلی مولار کلرید سدیم) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اثرات متقابل شوری و کاربرد بیوچار بر خصوصیات رشدی موردمطالعه معنی دار بود. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد گره، قطر ساقه، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک برگ در تیمار کاربرد 2 درصد بیوچار بدون شوری مشاهده شد. همچنین با افزایش غلظت نمک، میزان سدیم برگ مرزه افزایش یافت و از میزان پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم آن کاسته شد. به طورکلی، شوری با اختلال در میزان جذب پتاسیم و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم گیاه سبب کاهش صفات رشدی موردمطالعه در مرزه گردید و بیوچار با جذب یون های نمک سبب بهبود صفات رشدی مرزه تابستانه در تیمارهای شوری گردید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

به منظور بررسی برهمکنش شوری و نسبت آمونیوم به نیترات در نهال های زیتون ارقام زرد و آربکین آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه ایستگاه تحقیقات زیتون طارم زنجان انجام شد. در این آزمایش چهار سطح شوری (0، 50، 100، 150 میلی مولار کلرید سدیم) و چهار نسبت مختلف آمونیوم به نیترات شامل :N0 محلول بدون آمونیوم+14 میلی اکی والان بر لیتر نیترات؛ :N2 محلول حاوی 2 آمونیوم+12 میلی اکی والان بر لیتر نیترات؛:N4  محلول حاوی 4 آمونیوم+10 میلی اکی والان بر لیتر نیترات؛ :N6 محلول حاوی 6 آمونیوم+8 میلی اکی والان نیترات بر روی نهال های یک ساله زیتون ارقام زرد و آربکین کاشته شده در بستر پرلیت و شن به نسبت 1:1 استفاده گردید. نتایج نشان داد که افزایش شوری اثر معنی داری بر کاهش سطح برگ، میزان ماده خشک، رشد رویشی (ارتفاع نهال)، تغییر ارتفاع نهال و مقادیر نیتروژن و نسبت پتاسیم به سدیم و افزایش ریزش برگ داشت. در بررسی اثر نسبت های آمونیوم به نیترات مشاهده شد که افزایش آمونیوم در محلول غذایی با کاهش شاخص های رشد سال جاری و افزایش نسبت K:Na و متابولیسم نیتروژن در برگ، موجب کاهش جذب سدیم و ریزش برگ شد. همچنین مشاهده شد که غلظت های بالای شوری و آمونیوم تشدید کننده آثار منفی یکدیگر بودند.

در ایران عمده اراضی زیرکشت پسته در حاشیه کویر قرار دارد و یکی از مشکلات عمده این اراضی شوری خاک و آب آبیاری است که رشد و عملکرد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. در این تحقیق اثرات شوری روی خصوصیات رشدی و مقدار عناصر معدنی دانهال های 10 رقم پسته (اکبری، احمدآقایی، کله قوچی، فندقی، بادامی، ابراهیمی، سیف الدینی و ژنوتیپ های G1، G2 و G3) به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مطالعه شد. عامل اصلی مقادیرشوری آب آبیاری (0.6، 15 و 30 دسی زیمنس بر متر) با استفاده از نمک کلرور سدیم و عامل فرعی ارقام پسته بود. بذور پس از جوانه زنی در آزمایشگاه به داخل گلدان در گلخانه منتقل شدند و بعد از مرحله سه برگی، تیمارهای شوری به مدت چهارماه اعمال گردید. نتایج نشان داد با افزایش شوری وزن خشک ساقه و ریشه، طول نهال، وزن خشک برگ، تعداد برگ، سطح برگ و قطر نهال کاهش داشت. با افزایش شوری، میزان عناصر سدیم و کلسیم در ریشه، ساقه و برگ افزایش و نسبت پتاسیم به سدیم در این اندام ها کاهش یافت. ارقام فندقی و کله قوچی بیشترین و ژنوتیپ های G1 و G3 دارای کمترین میزان سدیم برگ بودند. ژنوتیپ G2 بیشترین میزان (3 درصد) و رقم کله قوچی کمترین میزان (1.4 درصد) پتاسیم برگ را دارا بودند. به طورکلی ژنوتیپ های محلی پسته (G1، G2 و G3) جذب و انتقال سدیم کمتری را به برگ انجام دادند، به طوریکه ژنوتیپ G3 دارای بیشترین سدیم ریشه و کمترین سدیم ساقه و برگ بود. ژنوتیپ G2 و رقم احمدآقایی به ترتیب با مقادیر 7.8 و 6.3 بیشترین نسبت پتاسیم به سدیم در برگ و رقم کله قوچی کمترین نسبت (3.9) را داشت. به نظر می رسد ارقام کله قوچی، فندقی و اکبری در مراحل اولیه رشد نسبتا حساس و ژنوتیپ های G1، G2 و G3 و رقم احمدآقایی نسبتا متحمل به شوری باشند. ارقام بادامی، ابراهیمی و سیف الدینی از نظر تحمل به شوری در حد متوسط بودند.

دکارت می کوشد با به کارگیری راهکار شک و به یاری روش تحلیل، نخست هستی خود را اثبات کند و سپس چیستی «خود» را در مقام جوهر اندیشنده معلوم سازد. او پس از روشن کردن تکلیف «خود» در دو تأمل نخست است که از ره گذر تصورات واضح و متمایزی که از «دیگری» (اعم از خداوند و موجودات دیگر) در خود می یابد، دربارة هستی و چیستی «دیگری » حکم صادر می کند. او سرانجام، با استفاده از حقایق مکشوف با نور طبیعی عقل است که به سراغ اصول تنظیم کنندۀ مناسبات با دیگری می رود. اما پاسکال در ضمن اعتراف به عدم امکان کشف «خود» از طریق درون نگری، فرآیند ابتکاری دکارت در تأملات را وارونه می سازد و کشف «خود» را در گرو رابطه اش با «دیگری» و متأخر از آن می داند. بدین ترتیب سوژۀ اندیشندۀ آزاد و خودآیین دکارتی که «دیگری» را جز در مقام متعلق شناخت خود به رسمیت نمی شناسد و هستی و چیستی «دیگری» را در گرو تصوری می پندارد که «خود» از او دارد، درست در برابر انسان مجبور و دگرآیین پاسکالی قرار می گیرد که هستی و چیستیِ خود او نیز بر دو محور پیش و پس از هبوط، از سویی، و پیش و پس از دریافت فیض الهی، از دیگر سو، وابسته است که در هیچ کدام ارادة آدمی مطلقا نقشی ندارد. تنها تغییر وضعیت وی پیش و پس از دریافت فیض الهی، در تجربۀ نحوه های متفاوتی از دگرآیینی و عدم امکان تجربۀ هر گونه خودآیینی است و سرانجام، تنظیم مناسبات با «دیگری» نیز تنها در پرتو ارجاع به یک «ابردیگری» که خداوند باشد میسر می گردد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.